απόσπασμα: Κάρολος Δαρβίνος, Ταξιδεύοντας με το Μπιγκλ – Το Αρχιπέλαγος Γκαλαπάγκος (Σεπτ.-Οκτ. 1835)
σημείωση: Στο δεύτερο ταξίδι του το Μπιγκλ κάνει τον περίπλου της Γης με πλοίαρχο τον αντιναύαρχο Φιτζ Ρόυ και επιβάτη έναν νεαρό φυσιοδίφη, τον Κάρολο Δαρβίνο. Οι παρατηρήσεις του Δαρβίνου κατά τη διάρκεια του ταξιδιού – και ιδιαίτερα αυτές στα νησιά Γκαλαπάγκος – θα αποκρυσταλλωθούν αργότερα στη θεωρία της Εξέλιξης των Ειδών.
Θα ολοκληρώσω την περιγραφή μου για τη φυσική ιστορία αυτών των νησιών, κάνοντας μιαν έκθεση για την υπερβολική ημερότητα των πουλιών.
Αυτή η διάθεση είναι κοινή σε όλα τα επίγεια είδη, δηλαδή στην τσίχλα μίμο [σημ.: ατριχόρνιθα, ομάδα πτηνών του Νέου Κόσμου που είναι γνωστά για την ικανότητά τους να μιμούνται τις φωνές άλλων πουλιών], στον σπίνο, στον τρυποφράχτη, στο μυγοχάφτη, στο περιστέρι και στον ικτίνο [σημ.: η ενδημική των νησιών οικογένεια ικτίνων με γερακόμορφα πτωματοφάγα είδη]. Όλα πλησιάζουν συχνά αρκετά κοντά ώστε μπορεί να τα σκοτώσει κανείς με μια βέργα και μερικές φορές, όπως έκανα εγώ, με μια κούπα ή ένα καπέλο. Εδώ ένα όπλο είναι σχεδόν περιττό· γιατί απλώς με την κάννη έσπρωξα ένα γεράκι και το ξεβόλεψα από το κλαδί που καθόταν. Μια μέρα, ενώ ήμουν ξαπλωμένος χάμω, μια τσίχλα μίμος προσγειώθηκε στην άκρη ενός κανατιού, που ήταν φτιαγμένο από το καύκαλο μιας χελώνας, που κρατούσα στο χέρι μου, και άρχισε πολύ ήσυχα να πίνει το νερό που είχε μέσα· μου επέτρεψε δε να το σηκώσω από το έδαφος ενώ εκείνη καθόταν στην άκρη του σκεύους· συχνά δοκίμασα και πολλές φορές πέτυχα να πιάσω αυτά τα πουλιά από τα πόδια. Προηγούμενα φαίνεται πως τα πουλιά ήταν πιο ήμερα απ' ό,τι είναι τώρα. Ο Κόουλυ [σημ.: Ambrose Cowley, Άγγλος πειρατής του 17ου αιώνα που έκανε τον περίπλου της Γης και δημοσίευσε τον πρώτο χάρτη των Γκαλαπάγκος] το 1684 λέει πως «Τα τρυγόνια ήταν τόσο ήμερα που συχνά έρχονταν και κάθονταν στα καπέλα μας και στα όπλα μας έτσι που μπορούσαμε και τα πιάναμε ζωντανά· δε φοβόντουσαν τον άνθρωπο, ώσπου κάποια ώρα μερικοί από τη συντροφιά μας τα πυροβόλησαν, κι από τότε τα έκαναν πιο επιφυλακτικά». Επίσης ο Ντάπιερ [σημ.: William Dampier, Άγγλος εξερευνητής, και φυσιοδίφης, ο πρώτος που κατάφερε να κάνει τρεις φορές τον περίπλου της Γης] τον ίδιο χρόνο λέει πως ένας άνθρωπος μέσα σ' ένα πρωί μπορούσε να σκοτώσει έξι ή εφτά δωδεκάδες απ' αυτά τα πουλιά. Σήμερα, αν και βεβαίως είναι πολύ ήμερα, δεν κάθονται στα όπλα των ανθρώπων, ούτε επιτρέπουν στους εαυτούς τους να σκοτώνονται σε τόσο μεγάλους αριθμούς. Είναι εκπληκτικό που δεν έχουν γίνει πιο άγρια· γιατί αυτά τα νησιά μέσα στα τελευταία αυτά εκατόν πενήντα χρόνια τα έχουν επισκεφθεί συχνά πειρατές και φαλαινοθήρες· και οι ναυτικοί, καθώς περιπλανιούνταν μέσα στα δάση για να βρουν χελώνες, ένιωθαν πάντα άγρια χαρά σκοτώνοντας τα μικρά πουλιά.
Αυτά τα πουλιά, αν και εξακολουθούν να τα κυνηγούν με έντονο τρόπο, δεν έχουν γίνει άγρια· στο νησί Τσαρλς [σημ.: σήμερα νήσος Φλορεάνα], που τότε είχε αποικιστεί πριν από έξι περίπου χρόνια, είδα ένα αγόρι που καθόταν πλάι σ' ένα πηγάδι με μια βέργα στο χέρι του και μ' αυτή σκότωνε τα περιστέρια και τους σπίνους που έρχονταν για να πιουν νερό. Είχε φτιάξει κιόλας ένα μικρό σωρό απ' αυτά τα πουλιά που τα προόριζε για το φαγητό του και μου είπε πως είχε το συνήθειο να έρχεται σ' αυτό το πηγάδι και να περιμένει εκεί πλάι για τον ίδιο σκοπό. Φαίνεται πως τα πουλιά αυτού του αρχιπελάγους, μην έχοντας μάθει ακόμα πως ο άνθρωπος είναι ένα ζώο πιο επικίνδυνο από τη χελώνα ή την αμβλύρυγχο [σημ.: το θαλάσσιο ιγκουάνα], αδιαφορούσαν γι' αυτόν όπως με τον ίδιο τρόπο στην Αγγλία τα φοβιτσιάρικα πουλιά σαν τις κίσσες, αδιαφορούν για τις αγελάδες και τα άλογα που βόσκουν στους αγρούς.
 |
| πηγή |
Αυτή η διάθεση είναι κοινή σε όλα τα επίγεια είδη, δηλαδή στην τσίχλα μίμο [σημ.: ατριχόρνιθα, ομάδα πτηνών του Νέου Κόσμου που είναι γνωστά για την ικανότητά τους να μιμούνται τις φωνές άλλων πουλιών], στον σπίνο, στον τρυποφράχτη, στο μυγοχάφτη, στο περιστέρι και στον ικτίνο [σημ.: η ενδημική των νησιών οικογένεια ικτίνων με γερακόμορφα πτωματοφάγα είδη]. Όλα πλησιάζουν συχνά αρκετά κοντά ώστε μπορεί να τα σκοτώσει κανείς με μια βέργα και μερικές φορές, όπως έκανα εγώ, με μια κούπα ή ένα καπέλο. Εδώ ένα όπλο είναι σχεδόν περιττό· γιατί απλώς με την κάννη έσπρωξα ένα γεράκι και το ξεβόλεψα από το κλαδί που καθόταν. Μια μέρα, ενώ ήμουν ξαπλωμένος χάμω, μια τσίχλα μίμος προσγειώθηκε στην άκρη ενός κανατιού, που ήταν φτιαγμένο από το καύκαλο μιας χελώνας, που κρατούσα στο χέρι μου, και άρχισε πολύ ήσυχα να πίνει το νερό που είχε μέσα· μου επέτρεψε δε να το σηκώσω από το έδαφος ενώ εκείνη καθόταν στην άκρη του σκεύους· συχνά δοκίμασα και πολλές φορές πέτυχα να πιάσω αυτά τα πουλιά από τα πόδια. Προηγούμενα φαίνεται πως τα πουλιά ήταν πιο ήμερα απ' ό,τι είναι τώρα. Ο Κόουλυ [σημ.: Ambrose Cowley, Άγγλος πειρατής του 17ου αιώνα που έκανε τον περίπλου της Γης και δημοσίευσε τον πρώτο χάρτη των Γκαλαπάγκος] το 1684 λέει πως «Τα τρυγόνια ήταν τόσο ήμερα που συχνά έρχονταν και κάθονταν στα καπέλα μας και στα όπλα μας έτσι που μπορούσαμε και τα πιάναμε ζωντανά· δε φοβόντουσαν τον άνθρωπο, ώσπου κάποια ώρα μερικοί από τη συντροφιά μας τα πυροβόλησαν, κι από τότε τα έκαναν πιο επιφυλακτικά». Επίσης ο Ντάπιερ [σημ.: William Dampier, Άγγλος εξερευνητής, και φυσιοδίφης, ο πρώτος που κατάφερε να κάνει τρεις φορές τον περίπλου της Γης] τον ίδιο χρόνο λέει πως ένας άνθρωπος μέσα σ' ένα πρωί μπορούσε να σκοτώσει έξι ή εφτά δωδεκάδες απ' αυτά τα πουλιά. Σήμερα, αν και βεβαίως είναι πολύ ήμερα, δεν κάθονται στα όπλα των ανθρώπων, ούτε επιτρέπουν στους εαυτούς τους να σκοτώνονται σε τόσο μεγάλους αριθμούς. Είναι εκπληκτικό που δεν έχουν γίνει πιο άγρια· γιατί αυτά τα νησιά μέσα στα τελευταία αυτά εκατόν πενήντα χρόνια τα έχουν επισκεφθεί συχνά πειρατές και φαλαινοθήρες· και οι ναυτικοί, καθώς περιπλανιούνταν μέσα στα δάση για να βρουν χελώνες, ένιωθαν πάντα άγρια χαρά σκοτώνοντας τα μικρά πουλιά.
Αυτά τα πουλιά, αν και εξακολουθούν να τα κυνηγούν με έντονο τρόπο, δεν έχουν γίνει άγρια· στο νησί Τσαρλς [σημ.: σήμερα νήσος Φλορεάνα], που τότε είχε αποικιστεί πριν από έξι περίπου χρόνια, είδα ένα αγόρι που καθόταν πλάι σ' ένα πηγάδι με μια βέργα στο χέρι του και μ' αυτή σκότωνε τα περιστέρια και τους σπίνους που έρχονταν για να πιουν νερό. Είχε φτιάξει κιόλας ένα μικρό σωρό απ' αυτά τα πουλιά που τα προόριζε για το φαγητό του και μου είπε πως είχε το συνήθειο να έρχεται σ' αυτό το πηγάδι και να περιμένει εκεί πλάι για τον ίδιο σκοπό. Φαίνεται πως τα πουλιά αυτού του αρχιπελάγους, μην έχοντας μάθει ακόμα πως ο άνθρωπος είναι ένα ζώο πιο επικίνδυνο από τη χελώνα ή την αμβλύρυγχο [σημ.: το θαλάσσιο ιγκουάνα], αδιαφορούσαν γι' αυτόν όπως με τον ίδιο τρόπο στην Αγγλία τα φοβιτσιάρικα πουλιά σαν τις κίσσες, αδιαφορούν για τις αγελάδες και τα άλογα που βόσκουν στους αγρούς.
Ο Χάρτης της Περιοχής
Το Βιβλίο
