απόσπασμα: μεταφρασμένο φωτορεπορτάζ της ιστοσελίδας EurasiaNet (2013)
 |
| πηγή |
«Είναι καλό, ναι; Είναι πολύυυυυ καλό !» ο Ορισμπέι Σατιρμπέι (Orisbai Shatirbai) γελάει με ενθουσιασμό καθώς η Χίραν (Hiran), ο ηλικίας πέντε ετών χρυσαετός του, κάθεται πάνω από μια μεγάλη αλεπού που έχει μόλις πιάσει στην μογγολική στέπα.
Ο εβδομηντατριάχρονος Σατιρμπέι ήταν έξι-επτά ετών όταν ο πατέρας του τού πρωτοέδειξε να κυνηγάει με αετό. Πριν φτάσει τα 15 τα κατάφερνε και μόνος του. Έχει περάσει τη γνώση στους δικούς του γιους, τονίζοντας ότι η παράδοση αυτή είναι μια σημαντική πολιτιστική κληρονομιά την οποία – ως πραγματικοί Καζάκοι [σ.σ. Τουρκομογγολικό φύλο, με κύρια κοιτίδα το Καζακστάν] - είναι υπεύθυνοι να διατηρήσουν.
Το κυνήγι με αετό είναι μια εποχιακή απασχόληση, με πρακτική αξία μόνο φθινόπωρο και χειμώνα, αφότου τα πουλιά έχουν αλλάξει φτέρωμα.
Η οικογένεια βοσκών του Σατιρμπέι κινείται μεταξύ τριών οικισμών της στέπας την άνοιξη, το καλοκαίρι και νωρίς το φθινόπωρο. Πριν από τους βαρείς χειμώνες, κάθε Οκτώβριο, η οικογένεια επιστρέφει από τις τσόχινες γιούρτες της [σ.σ. είδος κυκλικής σκηνής από κετσέ που φτιάχνουν οι νομάδες της Κεντρικής Ασίας] σε δυο σπίτια βολεμένα σε μια λοφοπλαγιά, μερικά μίλια έξω από τη μικρή πόλη της δυτικής Μογγολίας, το Τόλμπο. Εκεί ο Σατιρμπέι και η σύζυγός του, η Κάμα (Khama), ζουν με το μικρότερο γιο τους και την πολυμελή οικογένειά του. Τις περισσότερες ημέρες τη Χίραν τη βρίσκεις κουκουλωμένη πάνω στην κούρνια της, έξω από το σπίτι. Μέρα παρά μέρα την ταΐζουν κομμάτια ωμού κρέατος – συνήθως από αλεπού, κουνέλι ή μοσχάρι.
Την ημέρα πριν από το κυνήγι, η Χίραν μεταφέρεται μέσα στο σπίτι – πρέπει να κάνει πολλή άσκηση ώστε να πεινάσει αρκετά για να κυνηγήσει αλεπούδες. (Χρησιμοποιούνται σχεδόν αποκλειστικά θηλυκοί αετοί μιας και είναι πιο επιθετικοί). Ο Σατιρμπέι προετοιμάζει τη Χίραν κρατώντας τη δεμένη με ένα χοντρό γάντι, το οποίο στη συνέχεια κουνάει γρήγορα πάνω-κάτω για κάμποσα λεπτά τη φορά, καθώς αυτή προσπαθεί να κρατηθεί σαν καουμπόης πάνω σε άγριο άλογο.
Αρκεί να βρεθεί κανείς, για λίγα μόνο λεπτά, με τον Σατιρμπέι και τη Χίραν για να διαπιστώσει το στενό τους δέσιμο. Σαν να μην ήταν προφανές, παντού στο σπίτι υπάρχουν οικογενειακές φωτογραφίες, που όλες φαίνεται να περιλαμβάνουν κάποιο στιγμιότυπο του Σατιρμπέι με έναν από τους χρυσαετούς που έχει εκπαιδευτεί όλα αυτά τα χρόνια.
Αν και οι αλεπούδες είναι το πιο συνηθισμένο θήραμα, δύο καλά εκπαιδευμένοι και δυνατοί αετοί μπορούν μαζί να κυνηγήσουν ζώα μεγέθους λύκου (επίσης, οι Καζάκοι, και οι Κιργίζιοι κυνηγούν καμιά φορά μικρότερα θηράματα με γεράκια).
Πρόσφατα ένα πρωί, όταν φτάσαμε στην κορυφή ενός βραχώδους υψώματος, ο Σατιρμπέι αφαιρεί την κουκούλα της Χίραν και εκείνη γρήγορα εντοπίζει κάτι που κανένας άλλος δεν μπορεί να δει. Αφού με ταχύτητα πλησιάζει από ψηλά μια αλεπού που τρέχει να σωθεί, το πουλί απλώνει τα νύχια του και με κομψότητα τα μπήγει στη λεία του.
Ο Σατιρμπέι δεν θα μπορούσε να είναι πιο ευτυχής. Καθισμένος, μαζί με το πουλί, τον γιο του και τη νεκρή αλεπού, ποζάρει περήφανα για μια φωτογραφία. Οι Καζάκοι, τόσο στη Μογγολία όσο και πέρα από τα σύνορα, στο Καζακστάν, έχουν αγωνιστεί να διατηρήσουν την πλούσια νομαδική πολιτιστική τους παράδοση στη σύγχρονη εποχή. Τουλάχιστον σήμερα, σε ένα ερημωμένο κομμάτι της μεγάλης κεντροασιατικής στέπας, αυτή η κληρονομιά ζει και βασιλεύει.
Ο Χάρτης της Περιοχής
Το Ρεπορτάζ
