απόσπασμα: Σεραφείμ Φυντανίδης, Απόδραση σε Τέσσερις Ηπείρους (2001)
 |
| πηγή |
[…] Ακριβώς απέναντι από τον τσάρο Πέτρο, στην αριστερή όχθη του Μόσκοβα, υπάρχει ένα πάρκο μπροστά από το κτήριο της Ένωσης Καλλιτεχνών, που στέγαζε, από τα χρόνια της ΕΣΣΔ, τις εκθέσεις γλυπτών και ζωγράφων, πιστών στη σοσιαλιστική αντίληψη περί τέχνης. Εκεί λοιπόν, σ' αυτό το πάρκο, έχει τώρα δημιουργηθεί μια παράξενη υπαίθρια έκθεση γλυπτών. Είναι ανδριάντες, προτομές και σύμβολα της πάλαι ποτέ Σοβιετικής Ένωσης και Ιστορίας.
Να ένας τεράστιος σε ύψος -όχι πάντως σαν του τσάρου Πέτρου - ανδριάντας του Ιωσήφ Στάλιν. Και δίπλα άλλος ένας από μάρμαρο. Όμως αυτοί που τους έστηναν εκεί δεν παρέλειψαν να προσθέσουν ένα εικαστικό σχόλιο. Γύρω γύρω φιλοτέχνησαν και έστησαν πολλά αγαλματάκια, που παριστάνουν ανθρώπους που κλαίνε ή σκύβουν τρομαγμένοι.
— Είναι τα θύματα του Στάλιν, θα με πληροφορήσουν.
Πιο πέρα, να
μερικές προτομές του Λένιν, του Μαρξ, του Ενγκελς, του Μπρέζνιεφ, ένα άγαλμα
του Καλίνιν, άλλο ένα του ιδρυτή της Κα Γκε Μπε Τζερτζίνσκι. Να και τα σύμβολα
της ΕΣΣΔ. Σφυροδρέπανα λαξευμένα σε πέτρα ή μάρμαρο, δοξαστικές επιγραφές με
συνθήματα για την εργατιά και την ειρήνη.
— Τα μάζεψαν από διάφορα σημεία της Μόσχας και τα συγκέντρωσαν εδώ, σ' αυτό το πάρκο, μου λένε. (Πάλι καλά που
δεν τα κατέστρεψαν.) Και οι Μοσχοβίτες το αποκαλούν "Το πάρκο των
ξεχασμένων αγαλμάτων». (Λεπτομέρεια: Ανάμεσά τους ένα ξύλινο άγαλμα του Πινόκιο και ένα μικρό του... Μακάριου!)
Αυτά τα αγάλματα
που φιλοτεχνήθηκαν κάποτε για να δοξάσουν τους ηγέτες της Ρωσικής Επανάστασης
και της Σοβιετικής Ένωσης, σχεδόν παραπεταμένα μέσα στο χιονισμένο τοπίο,
αντικρίζουν άθελά τους το κολοσσιαίο άγαλμα του μεγάλου αντιπάλου τους, του
τσάρου πασών των Ρωσιών, Πέτρου του Μεγάλου.
Δεν σας κρύβω ότι
ένιωσα κάτι σαν ανατριχίλα καθώς τα φωτογράφιζα. Είχαν περάσει μόλις δέκα
χρόνια από τη διάλυση της ΕΣΣΔ και όλα είχαν αλλάξει δραματικά, τουλάχιστον στη
Μόσχα.
Πρώτα πρώτα, είναι
παντού φανερή η απόπειρα επιστροφής στο τσαρικό παρελθόν. Οι δρόμοι αποκτούν
ξανά τα προεπαναστατικά τους ονόματα, ανδριάντες και προτομές τσάρων
επανεμφανίζονται, εκκλησίες ανακαινίζονται ή ξαναχτίζονται, όπως αυτή του
Χριστού Σωτήρος. Την είχαν γκρεμίσει οι μπολσεβίκοι και την έκαναν υπαίθρια
πισίνα, και τώρα το Πατριαρχείο της Μόσχας την ξανάχτισε όπως ακριβώς ήταν πριν
από το 1917, στην καρδιά της πόλης και απέναντι από το άγαλμα του Λένιν και το
πάρκο των ξεχασμένων αγαλμάτων...
