10/03/2014

Τουριστικός Χάρτης για τη Γη της Επαγγελίας

περιοχή: Μάνταμπα, Ιορδανία
απόσπασμα: Τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ του BBC, Τα 80 Μεγαλύτερα Θαύματα του Ανθρώπου (2005)


σημείωση: Ο ιστορικός της Τέχνης Dan Cruickshank επισκέπτεται τους Αγίους Τόπους.

πηγή

Το επόμενο πρωί αφήσω την Πέτρα και κατευθύνομαι  κατά μήκος μιας από τις μεγάλες εμπορικές οδούς του αρχαίου κόσμου, τη Λεωφόρο του Βασιλιά [σημ.: ένωνε την Αίγυπτο με τα εμπορικά κέντρα της Ιορδανίας και της Συρίας]. Αυτό το μονότονο τοπίο της ερήμου ήταν κάποτε το ιερό επίκεντρο των τριών μεγαλύτερων θρησκειών του κόσμου: του Ιουδαϊσμού, του Χριστιανισμού και του Ισλαμισμού.
   Ο επόμενος θησαυρός μου βρίσκεται στη μικρή πόλη της Ιορδανίας Μάνταμπα. Η εκκλησία μπορεί να μοιάζει συνηθισμένη - χτίστηκε άλλωστε τη δεκαετία του 1890 [σημ.: ελληνορθόδοξη εκκλησία τού Αγ. Γεωργίου χτισμένη στη θέση βυζαντινού ναού του 6ου αιώνα] -  όμως περιέχει έναν αξιοθαύμαστο θησαυρό: τον αρχαιότερο γνωστό χάρτη των Αγίων Τόπων, ο οποίος δείχνει τις χριστιανικές περιοχές.
   Μόνο ένα τμήμα του σώζεται, αλλά εξακολουθεί να αποκαλύπτει με συναρπαστικό τρόπο την εικόνα των Αγίων Τόπων όπως ήταν πριν χίλια πεντακόσια χρόνια, πριν δηλαδή από την εμφάνιση του Ισλάμ, όταν ο Χριστιανισμός ήταν η κυρίαρχη θρησκεία. Το ψηφιδωτό αυτό δημιουργήθηκε περίπου το 550 και αποτελούσε το δάπεδο μιας παλαιοχριστιανικής βασιλικής. Αρχικά είχε διαστάσεις είκοσι τέσσερα επί έξι μέτρα. Αυτό είναι ό,τι έχει απομείνει.
   Είναι πραγματικά αξιοθαύμαστο! Σε αυτό το σημείο στέκομαι στις ακτές της Μεσογείου - άρα προς τα εδώ είναι η Δύση [σημ.: δηλαδή το κάτω μέρος του ψηφιδωτού, μιας και η θέση των περιοχών πάνω του ταυτίζεται με την πραγματική τους θέση στον ορίζοντα]. Αυτό που έχουμε εδώ είναι μια εξαιρετικά λεπτομερής εικόνα αυτής της ιερής γης.
   Βλέπουμε την αρχαία πόλη της Ιεριχούς περιτριγυρισμένη από φοινικόδεντρα.
   Και εδώ, τον αρχαιότερο χάρτη της πόλης της Ιερουσαλήμ. Εδώ είναι τα τείχη της - έχει σχήμα ωοειδές - και η μεγάλη ρωμαϊκή οδός που διέρχεται από το κέντρο της πόλης με κιονοστοιχίες σε κάθε πλευρά· και φυσικά το μεγάλο χριστιανικό μνημείο, η Εκκλησία του Παναγίου Τάφου, που παρουσιάζεται ανεστραμμένη με τον κίτρινο τρούλο της - η μεγαλύτερη χριστιανική εκκλησία του κόσμου εκείνη την εποχή.
   Εδω πέρα βρίσκεται η Βηθλεέμ.

Είναι σαν ένας τουριστικός οδηγός με τα κυριότερα αξιοθέατα και φαντάζομαι τους Χριστιανούς προσκυνητές να έρχονται εδώ από παντού, να κοιτάζουν αυτόν τον χάρτη και να βρίσκουν προς τα που να κατευθυνθούν.

Αποφασίζω να ακολουθήσω μια από τις σημαντικές προσκυνηματικές διαδρομές προς το Όρος Νεβώ, έναν ιερό χώρο που βοηθά να εξηγηθεί το πώς η αντιπαράθεση των αντιμαχόμενων θρησκειών στους Αγίους Τόπους εξελίχθηκε σε ένα, απ΄ ότι φαίνεται, ατέρμονα κύκλο βίας. Στέκομαι σε ένα από τα πιο μοναδικά μέρη της Γης, καθώς ακριβώς εδώ, σύμφωνα με την Παλαιά Διαθήκη, ο Κύριος έδειξε στον Μωυσή τη Γη της Επαγγελίας, που εκτείνεται μπροστά μου προς τα δυτικά: Ιερουσαλήμ, Ιεριχώ, Βηθλεέμ, η Νεκρά Θάλασσα, οι Άγιοι Τόποι. Σήμερα, το Ισραήλ και τα Κατεχόμενα Εδάφη· παλαιότερα η Παλαιστίνη . Οι Ισραηλίτες πιστεύουν ότι το αρχαίο κείμενο και η υπόσχεση ισχύει σήμερα όσο και στο παρελθόν και ως εκ τούτου ενισχύει και υποστηρίζει το αίτημά τους για την κτήση των Αγίων Τόπων. Εδάφη τα οποία από εδώ φαίνονται εξαιρετικά ρομαντικά και ειρηνικά, αλλά που καλά ξέρουμε πως αποτελούν ένα τραγικό σκηνικό αναταραχής, σύγκρουσης και δυστυχίας· όλα αυτά εξαιτίας μιας υπόσχεσης που δόθηκε εδώ όπου στέκομαι τώρα.


Ο Χάρτης της Περιοχής

Το Ντοκιμαντέρ

σημείωση: [Παλαιά Διαθήκη, Δευτερονόμιον 34,1-4]
1 Και ανέβηκε ο Μωυσής από τις πεδιάδες της Μωάβ στο όρος Νεβώ, στην κορυφή Φασγά, που βρίσκεται απέναντι από την Ιεριχώ. Και του έδειξε ο Κύριος όλη τη γη Γαλαάδ μέχρι τη γη του Δαν, 2 και όλη τη γη του Νεφθαλί και όλη τη γη του Εφραΐμ και του Μανασσή και όλη τη γη του Ιούδα, έως εκεί που αρχίζει η θάλασσα, 3 και την έρημο και την κοιλάδα της Ιεριχώ, της πόλης με τους φοίνικες, μέχρι τη Σηγώρ. 4 Και είπε ο Κύριος στον Μωυσή: «Αύτη είναι η γη που υποσχέθηκα στον Αβραάμ και τον Ισαάκ και τον Ιακώβ λέγοντάς τους ‘‘ Στους απογόνους σου θέλω να τη δώσω· και σου την έδειξα να την δεις με τα μάτια σου, όμως εκεί δεν θα περάσεις,, ».