απόσπασμα: Ν. Χριστογιαννόπουλος, Αναζητώντας ελληνικό στοιχείο (2012)
.jpg) |
| πηγή |
Φαίνεται, λοιπόν, απόλυτα δικαιολογημένη η κατάταξη του νησιού Ρόμπεν στα μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς από την UNESCO. Γιατί, ναι. Το νησί προσφέρεται για μοναδική, συμβολική, προσκυνηματική εμπειρία.
Ιδίως αν λάβει
κανείς υπόψη πως η ξενάγηση στο εσωτερικό των φυλακών (όχι στα πούλμαν που
περιάγουν τους τουρίστες στο γύρο του νησιού) πραγματοποιείται από παλιούς
τροφίμους του δεσμωτηρίου! Καμιά δεκαριά μεσήλικες που, μη βρίσκοντας αλλού
εργασία και κάνοντας την καρδιά τους πέτρα, αποφάσισαν πάλι να ζήσουν στο
Ρόμπεν. Με τις οικογένειές τους. Με τα παιδιά τους να πηγαίνουν εκεί στο
σχολείο. Και με τις μνήμες τους να αναβιώνουν καθημερινά, καθώς διηγούνται το
παρελθόν και καθώς δείχνουν καθένας το δικό του πικρό κελί! Για ένα γλίσχρο
μισθό και λίγα φιλοδωρήματα!
Όμως... Όλα τα παραπάνω, που θα μπορούσαν να κάνουν όχι
απλώς να κυλήσει το δάκρυ, αλλά να σπάσει η καρδιά, κάπως διαλύονται μέσα στη
βιομηχανοποιημένη μαζική μετακίνηση, μέσα στις λίγες – μα εξωφρενικά ανόητες –
ερωτήσεις, τα θλιβερά σχόλια και μερικά θρασύτατα καμώματα. Σταχυολογώ:
«Δεν υπάρχουν
σήμερα κρατούμενοι, για να τους δούμε;» Η ερώτηση απευθύνθηκε στο ξεκίνημα της
διαδρομής του πούλμαν.
«Σ' αυτά τα
σιδερένια διώροφα κρεβάτια κοιμόντουσαν οι φυλακισμένοι;» Η ερώτηση τέθηκε στον
παλιό τρόφιμο, ο οποίος επιδείκνυε έναν ομαδικό κοιτώνα.
«Μα, το γεγονός ότι
ο Σομπούκβε έτρωγε το ίδιο φαγητό με τους φρουρούς, όπως μας είπατε, δείχνει
ότι δεν του φέρονταν τελείως απάνθρωπα. Μπορούσαν να του δίνουν χειρότερη
τροφή!» Το σχόλιο διατυπώθηκε, όταν ο ξεναγός αναφέρθηκε στην αυστηρή απομόνωση
και την πλήρη απαγόρευση επικοινωνίας.
«Αγάπη μου, τράβηξέ
μου μια φωτογραφία πίσω από τα κάγκελα!» Ο ηλικιωμένος κύριος με την φαρδιά
καπελαδούρα πήρε γελαστή πόζα πίσω από μια σιδερόφραχτη πόρτα.
Αυτά. Και,
ειλικρινά, δεν προστίθεται τίποτε «συγγραφική αδεία».
