05/12/2013

Το Φως της Μεσογείου

περιοχή: Βενετία, Ιταλία
απόσπασμα: Επιστολή του Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε, Οκτώβριος 1786 όπως περιέχεται στην ανθολογία του Έρικ Νιούμπι "Τα Μεγάλα Ταξιδιωτικά Ρεπορτάζ"


Με αφετηρία αυτό το παλιό μου χάρισμα να βλέπω τον κόσμο με τα μάτια εκείνου του καλλιτέχνη που προσφάτως οι πίνακες του με είχαν τόσο πολύ εντυπωσιάσει, βυθίστηκα σε παράδοξους στοχασμούς. Είναι προφανές ότι το μάτι διαμορφώνεται με βάση τα αντικείμενα που συνηθίζει να κοιτάζει από τη νεαρή ηλικία του· επομένως, ο Βενετός καλλιτέχνης πρέπει να βλέπει
τα πάντα πιο καθαρά και πιο λαμπερά από τους υπόλοιπους ανθρώπους. Το δικό μας μάτι στο ύπαιθρο συναντά ένα έδαφος σκοτεινό, που όταν δεν είναι λασπωμένο είναι σκονισμένο, πάντοτε άχρωμο, και σκοτεινιάζει κάθε ακτίνα φωτός που πέφτει πάνω του. Ζώντας τις ζωές μας σε κλειστά, στενόχωρα δωμάτια, το δικό μας μάτι δεν μπορεί ποτέ να καταλήξει σε μια τόσο αισιόδοξη θέαση της φύσης.
   Πλέοντας στις λιμνοθάλασσες της Βενετίας κάτω από έναν ήλιο εκτυφλωτικό, και παρατηρώντας το πώς οι φιγούρες των γονδολιέρηδων, με τις πολύχρωμες ενδυμασίες τους, καθώς κωπηλατούσαν απαλά στην άκρη της γόνδολας, δέσποζαν πάνω στη λαμπερή πράσινη επιφάνεια του νερού με φόντο το γαλάζιο ουρανό, μπόρεσα να κατανοήσω τη βενετσιάνικη σχολή στην καλύτερη και καθαρότερη δυνατή εκδοχή της. Το φως του ήλιου αναδείκνυε τα χρώματα τού τόπου λουσμένα με μια λαμπρότητα εκθαμβωτική· ακόμα και οι σκιές ήταν τόσο φωτεινές, που, συγκριτικά, κι εκείνες με τη σειρά τους μπορούσαν να θεωρηθούν φως. Το ίδιο θα μπορούσε να ειπωθεί για τις αντανακλάσεις από το γαλαζοπράσινο νερό. Όλα ήταν ζωγραφισμένα «chiaro nell chiaro» έτσι, ώστε τα αφρισμένα κύματα και οι λάμψεις των αστραπών να προσδίδουν απλώς την απαραίτητη μεγαλειώδη τελευταία πινελιά.


Ο Χάρτης της Περιοχής

Το Βιβλίο