Θεόρατα Έργα Τέχνης

περιοχή: έρημος Νάσκα, Περού
απόσπασμα: Τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ του BBC, Τα 80 Μεγαλύτερα Θαύματα του Ανθρώπου (2005)

σημείωση: Ο ιστορικός της Τέχνης Dan Cruickshank πετάει με ένα τσέσνα πάνω από την έρημο Νάσκα του Περού.

πηγή

Είμαι έτοιμος να αντικρίσω έναν από τους πιο μυστηριώδης θησαυρούς της Γης. Είναι το μεγαλύτερο έργο τέχνης στον κόσμο. Είναι πραγματικά τόσο μεγάλο, που μόνο από ψηλά μπορεί να το δει κανείς. Κάποιοι ισχυρίζονται ακόμη και ότι το έφτιαξαν εξωγήινοι.

Αεροπλάνο Με Κατεύθυνση Προς Ρίο

περιοχή: Μπραζίλια, Βραζιλία
απόσπασμα: Σεραφείμ Φυντανίδης, Απόδραση σε Τέσσερις Ηπείρους (1980)

πηγή

Καθώς το ιπτάμενο μεγαθήριο ετοιμάζεται να προσγειωθεί, παίρνοντας μια τελευταία στροφή πριν βρει τον άξονα για τον αεροδιάδρομο, το σχήμα ενός άλλου αεροπλάνου ξεδιπλώνεται κάτω από τα πόδια μας. Ενός τεράστιου αεροπλάνου, που έχει αρκετά χιλιόμετρα μήκος και πλάτος και περιβάλλεται από ατελείωτες καταπράσινες εκτάσεις.

Το Κορίτσι από το Αφγανιστάν

περιοχή: Νασίρ Μπαχ, Πεσαβάρ, Πακιστάν (κοντά στα σύνορα με το Αφγανιστάν)
απόσπασμα: μεταφρασμένο άρθρο του Νάσιοναλ Τζεογκράφικ, Απρίλιος 2002

Μια Ζωή Αποκαλύπτεται
Τα μάτια της έχουν γοητεύσει τον κόσμο από τότε που εμφανίστηκε στο εξώφυλλο μας το 1985. Τώρα μπορούμε να πούμε την ιστορία της.

Καλημέρα Βιετνάμ

περιοχή: Σαϊγκόν, Νότιο Βιετνάμ
απόσπασμα: Λέο Μπουσκάλια, Ο Δρόμος του Ταύρου (1973)

To πιο φανταστικό πράγμα της Σαϊγκόν είναι οι γυναίκες της. Ούτε Ασιάτισσες ούτε Ευρωπαίες, έχουν τα πιο καλά χαρακτηριστικά και των δυο πολιτισμών. Είναι μικροσκοπικές, καλοσχηματισμένες, λεπτές, όλο χάρη, πολύ θηλυκές, μορφωμένες – και είναι μια χαρά να' σαι μαζί τους. Το ντύσιμό τους είναι το πιο κομψό στον κόσμο. Φορούν το «άο-ντάι», ένα σφιχτό θηλυκωτό φόρεμα που κυλά ως το έδαφος, συνήθως μονόχρωμο – αχνογάλαζο, ρόδινο, πράσινο ή κίτρινο. Ένα σκίσιμο, από κάτω ως πάνω στους γοφούς, επιτρέπει στο μπρος και στο πίσω κομμάτι να πέφτουν χαλαρά και χαριτωμένα γύρω τους. Κάτω από το φόρεμα υπάρχουν πιο σκούρα, κάπως φαρδιά, τύπου πιτζάμας μεταξωτά παντελόνια. Τα παπούτσια τους είναι ψηλοτάκουνα. Κανένα θέαμα δεν είναι πιο όμορφο απ' το να κοιτάζεις αυτές τις κοντούλες, όμορφες γυναίκες να καβαλικεύουν στο πίσω κάθισμα κάποιου μοτοσακό, κρατώντας σφιχτά τον αγαπημένο τους, με το κεφάλι τους γερμένο πίσω, ένα χαμόγελο στο πρόσωπο και την ουρά του φορέματος τους να κυματίζει χαλαρά πίσω τους, στον αέρα, και τα μαλλιά  τους  πάντα  καλοχτενισμένα.

   Η Λατ ήταν ένα τέτοιο κορίτσι. Την πρωτοείδα από μακριά, καθώς ξεναγούσε

Ιερά Νερά

περιοχή: Βαρανάσι, Ούταρ Πραντές, Ινδία
απόσπασμα: Σεραφείμ Φυντανίδης, Απόδραση σε Τέσσερις Ηπείρους (1994)

πηγή

Γάγγης. Ξημέρωμα στην Μπεναρές. Βαρανάσι τη λένε τώρα, όπως και τα πιο παλιά χρόνια. Όμως οι μνήμες από τη σχολική γεωγραφία και τα βιβλία του Κίπλινγκ μας φέρνουν στο στόμα ευκολότερα αυτό το όνομα.

   Μπεναρές. Η πιο ιερή πόλη των Ινδών, χτισμένη εδώ και αιώνες δίπλα στον πιο ιερό ποταμό, ξυπνάει νωχελικά. Ο ήλιος δεν έχει ακόμη ανατείλει. Οι όχθες του Γάγγη γεμίζουν σιγά σιγά από πλήθη πιστών που ετοιμάζονται να πάρουν το καθαρτήριο λουτρό των ινδουιστών. Οι περισσότεροι είναι προσκυνητές που έρχονται από μακριά, όπως πάνε στη Μέκκα οι μουσουλμάνοι και στην Ιερουσαλήμ οι χριστιανοί.

Η Πραγματική Ινδία

περιοχή: Τιρουτσιραπάλι, Ταμίλ Ναντού, Ινδία
απόσπασμα: Λέο Μπουσκάλια, Ο Δρόμος του Ταύρου (1973)

πηγή

«Αυτοί που έχουν γνωρίσει μόνο την Ινδία του βορρά, δεν έχουν γνωρίσει την Ινδία. Πρέπει να περιπλανηθείς στους δρόμους του Τιρουτσιραπάλι, να δεις τον ήλιο ν' ανατέλλει και να δύει πάνω από τη θάλασσα του ακρωτηρίου Κομορίν, να γνωρίσεις βιωματικά ένα παζάρι στο Μαδράς, να μιλήσεις με ομάδες φοιτητών στο Τριβάντρουμ, να περιτριγυρίσεις την όμορφη πλατεία του Ερνάκουλουμ, να τσαλαβουτήσεις στα κανάλια του Κοχίν, ή να περάσεις λίγη ώρα στο γιγάντιο ναό της Μαδούρα. Ύστερα να πας στα βορινά - και τότε θα μπορείς να πεις ότι γνώρισες αυτή την τεράστια χώρα». Τα μάτια του άστραφταν από περηφάνια. Παρόλο που τα λόγια του αντηχούσαν σαν φράσεις από κάποιο διαφημιστικό τουριστικό φυλλάδιο, δεν μπορούσα να μη νιώσω τον ενθουσιασμό του και το βαθύ ενδιαφέρον του για τη σωστή μου πληροφόρηση.

Ταξιδεύοντας Τρίτη Θέση

περιοχή: Κάντι, Σρι Λάνκα
απόσπασμα: Λέο Μπουσκάλια, Ο Δρόμος του Ταύρου (1973)

πηγή

σημείωση: Ο Ναός του Δοντιού στο Κάντι της Σρι Λάνκα ('Κεϋλάνη', μέχρι το 1972) στεγάζει το Ιερό Δόντι του Βούδα. Σύμφωνα με το θρύλο, όταν ο Βούδας πέθανε, το σώμα του αποτεφρώθηκε στην Κουσιναγκάρα του ινδικού βορρά. Ο αριστερός κυνόδοντάς του διασώθηκε από μια μαθήτριά του και αποτέλεσε σύμβολο δύναμης και εξουσίας για τους διαδοχικούς κατόχους του. Τον 4^ο αιώνα μ.Χ. κατέληξε στο νησί της Σρι Λάνκα, όπου κάθε καλοκαίρι γίνεται στο Κάντι η "Εσάλα Περαχέρα", η μεγάλη Γιορτή του Δοντιού.

Το Άγιο Πνεύμα του Ειρηνικού

περιοχή: Νήσος Espiritu Santo, Βανουάτου
απόσπασμα: Ν. Χριστογιαννόπουλος, Αναζητώντας ελληνικό στοιχείο (2012)

πηγή

Όταν ταξιδεύεις στις τροπικές ζώνες, περιμένεις να βρεθείς σε άγρια βλάστηση ή σε κοραλλένιες θάλασσες και να θαυμάσεις τα παραδείσια πολύχρωμα πουλιά ή τις χορευτικές φιγούρες των ψαριών. Να μυρίσεις τα μεθυστικά αρώματα των λουλουδιών, ν' ακούσεις το αδιάκοπο βουητό του ωκεανού και να γευθείς τους γλυκούς χυμούς των φρούτων. Όλ' αυτά θα τα ζήσεις σίγουρα και θα ευφρανθούν οι αισθήσεις σου. Όμως, αν έχεις διάθεση, μπορεί η εμπειρία των τροπικών να πλουτιστεί ακόμα περισσότερο. Ένας τρόπος – που ισχύει φυσικά για κάθε ταξιδιωτική εξόρμηση – είναι να βγεις από το κουβούκλιο των τουριστικών εκδρομών

Άλλο το Ταξίδι, Άλλο ο Τουρισμός

περιοχή: Νήσος Ρόμπεν, Νότια Αφρική
απόσπασμα: Ν. Χριστογιαννόπουλος, Αναζητώντας ελληνικό στοιχείο (2012)

πηγή

   Φαίνεται, λοιπόν, απόλυτα δικαιολογημένη η κατάταξη του νησιού Ρόμπεν στα μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς από την UNESCO. Γιατί, ναι. Το νησί προσφέρεται για μοναδική, συμβολική, προσκυνηματική εμπειρία.

Η Μέρα της Μαρμότας

περιοχή: Πανξατώνυ, Πενσιλβάνια, Η.Π.Α.
απόσπασμα: Κιν. ταινία "Η Μέρα της Μαρμότας", 1993

Ο εγωπαθής Φιλ Κόννορς (Bill Murray) εργάζεται ως παρουσιαστής του μετεωρολογικού δελτίου σε ένα τηλεοπτικό σταθμό στo Πίτσμπουργκ. Το κανάλι του θα του ζητήσει να καλύψει την Μέρα της Μαρμότας στην μικρή πόλη Πανξατώνυ, μαζί με τη νεαρή παραγωγό Ρίτα (Andie MacDowell). Είναι  η τέταρτη χρονιά που ο Φιλ καλύπτει το συγκεκριμένο ρεπορτάζ και το μόνο που θέλει είναι να ξεμπερδεύει. Ωστόσο, η κακοκαιρία τον αναγκάζει να παραμείνει στην πόλη μέχρι το πρωί της επομένης. Μόνο που η επόμενη μέρα δεν έρχεται ποτέ και ο Φιλ θα ξυπνήσει ξανά και ξανά... και ξανά στη Μέρα της Μαρμότας.

Ναι Σε Όλα

περιοχή: Λίνκολν, Νεμπράσκα, Η.Π.Α.
απόσπασμα: Κιν. ταινία "Ναι Σε Όλα", 2008

Ο Καρλ (Τζιμ Κάρεϊ) είναι ένας αρνητικός, αντικοινωνικός άνθρωπος σε φάση με πολλές αναποδιές. Μετά από ένα σεμινάριο που τον επηρεάζει πολύ, πέφτει στο άλλο άκρο: αποφασίζει να λέει ναι σε όλα. Γνωρίζει την Άλλισον (Ζόι Ντεσανέλ) και μπαίνει σε περιπέτειες... και τι περιπέτειες θα ήταν χωρίς ταξίδια;

Το Φως της Μεσογείου

περιοχή: Βενετία, Ιταλία
απόσπασμα: Επιστολή του Γιόχαν Βόλφγκανγκ φον Γκαίτε, Οκτώβριος 1786 όπως περιέχεται στην ανθολογία του Έρικ Νιούμπι "Τα Μεγάλα Ταξιδιωτικά Ρεπορτάζ"

πηγή

Με αφετηρία αυτό το παλιό μου χάρισμα να βλέπω τον κόσμο με τα μάτια εκείνου του καλλιτέχνη που προσφάτως οι πίνακες του με είχαν τόσο πολύ εντυπωσιάσει, βυθίστηκα σε παράδοξους στοχασμούς. Είναι προφανές ότι το μάτι διαμορφώνεται με βάση τα αντικείμενα που συνηθίζει να κοιτάζει από τη νεαρή ηλικία του· επομένως, ο Βενετός καλλιτέχνης πρέπει να βλέπει

Αλπική Φύση

περιοχή: Όρος Σενίς, Άλπεις, Γαλλία (κοντά στα σύνορα με την Ιταλία)
απόσπασμα: Επιστολή του Χόρας Ουόλπολ (1739) όπως περιέχεται στην ανθολογία του Έρικ Νιούμπι "Τα Μεγάλα Ταξιδιωτικά Ρεπορτάζ"

πηγή

Είχαμε αναχωρήσει από τη Λυόν πριν από οκτώ μέρες· τις τελευταίες τέσσερις διασχίζαμε τις Άλπεις. Βράχοι τόσο απότομοι και κάτοικοι τόσο αφιλόξενοι! Αγαπητέ μου Ουέστ, ελπίζω να μην τους ξαναδώ ποτέ! Στους πρόποδες του όρους Σενίς, εγκαταλείψαμε αναγκαστικά το τετράτροχο αμαξάκι μας, το αποσυναρμολογήσαμε και το φορτώσαμε στα μουλάρια.

Ο Σιδηρόδρομος του Μεταξιού

περιοχή: ποταμός Αμού-Ντάρια, Τουρκμενιστάν
απόσπασμα: Ιούλιος Βερν - 'Clausius Bombarnac' (1893)
ελλ. έκδοση: Από τον Καύκασο στο Πεκίνο
μετάφραση-διασκευή: Νίκος Καζαντζάκης

πηγή

σημείωση: Τη δεκαετία του 1880 άρχισε από τους Ρώσους η κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής Καύκασος-Κασπία-Κίνα, τμήμα του τεράστιας σημασίας Υπερ-Ασιατικού σιδηροδρόμου που χαράχτηκε πάνω στον επικίνδυνο και προσοδοφόρο Δρόμο του Μεταξιού. Κοντά στα σύνορα του σημερινού Τουρκμενιστάν με το Ουζμπεκιστάν, η γραμμή έπρεπε να διασχίσει τον ορμητικό και απρόβλεπτο Αμού-Ντάρια, έναν ποταμό με ροή που αλλάζει συνεχώς πορεία. Αρχικά, κατασκευάστηκε ξύλινη γέφυρα μήκους 2 περίπου χιλιομέτρων μεταξύ Σεπτεμβρίου 1887 και Ιανουαρίου 1888. Η γέφυρα περνούσε πάνω από πολλαπλά ρεύματα του ποταμού και είχε τέσσερα τμήματα. Συνέδεσε τις δύο όχθες για 13 χρόνια, κατά τη διάρκεια των οποίων όμως έκλεισε έξι φορές, σε ορισμένες περιπτώσεις για μήνες. Ο Ιούλιος Βερν μάς εξηγεί το λόγο, ο οποίος τελικά οδήγησε στην αντικατάσταση της γέφυρας αυτής από μία χαλύβδινη το 1898, μόλις πέντε χρόνια μετά την έκδοση του μυθιστορήματός του.

Απαγορεύεται η Φωτογράφιση

περιοχή: Κόκκινη Πλατεία, Μόσχα, Ρωσία
απόσπασμα: Ν. Χριστογιαννόπουλος, Αναζητώντας ελληνικό στοιχείο (2012)

πηγή

   Στο τέλος της καθόδου σου στην κατακόμβη, τα μάτια έχουν εθιστεί στον κίτρινο φωτισμό. Τα μάτια των στρατιωτών, όμως, δεν δείχνουν να επηρεάζονται από την προσμονή σου - περιέργεια ή προσκύνημα - και παραμένουν παγερά αδιάφορα. Και οι κινήσεις των χεριών τους παραμένουν αδίστακτα αποφασιστικές.

   Τώρα, βρίσκεσαι μπροστά του. Ένα διαφανές προστατευτικό κουβούκλιο

Άσπονδη Λατρεία

περιοχή: Αθήνα, Ελλάδα
απόσπασμα: Τζέιμς Στούαρτ, Νίκολας Ρεβέττ - Ο Αθηναϊκές Αρχαιότητες και άλλα Μνημεία της Ελλάδας (1762)
μετάφραση: από την έκδοση Charles Tilt, 1837

πηγή

Με μια σημαντικότατη ένσταση, η Αθήνα είναι μοναδική ανάμεσα στα σωζόμενα μνημεία του αρχαίου πολιτισμένου κόσμου. Τα ερείπια της Ρώμης μπορεί να είναι πιο μεγαλοπρεπή· αυτά της Βαβυλώνας πιο μυστηριώδη· της Περσέπολης πιο ειδυλιακά· των Θηβών της Αιγύπτου πιο υπερμεγέθη· όμως σε ό,τι είναι πιο ελκυστικό για το μυαλό και την ψυχή, τις αναμνήσεις και τους συνειρμούς· πιο βαθυστόχαστο, συγκινητικό, μεγαλειώδες, η Αθήνα τα ξεπερνά όλα. Η ομορφιά του τοπίου της, η φωτεινότητα του ουρανού της, οι ελαιώνες της, τα βουνά της· αυτά ακόμα κοσμούν τον φημισμένο κάμπο, του οποίου η Ακρόπολη είναι το κέντρο και η δόξα. Ωστόσο, αυτά δεν είναι τα αξιοθέατα που προσελκύουν τους

Ένας Νομότυπος Ακρωτηριασμός

περιοχή: Λανδίνο, Μεγάλη Βρετανία
απόσπασμα: Ν. Χριστογιαννόπουλος, Αναζητώντας ελληνικό στοιχείο (2012)

πηγή

   Τρώγοντας έρχεται η όρεξη, λέει ο λαός. Οπότε ο Λόρδος, με τα σουλτανικά φιρμάνια προς τους «εν Αθήναις» Βοϊβόδα (κυβερνήτη) και Καδή (δικαστή) είτε να χάνονται στο δρόμο είτε να καθυστερούν, αποφασίζει και διατάσσει οι εργασίες να μην περιοριστούν στην απεικόνιση των γλυπτών (τα οποία έχει ήδη θαυμάσει κατά τη διάρκεια ενός υπηρεσιακού ταξιδιού του), αλλά να επεκταθούν στη συσκευασία και στην προετοιμασία αποστολής τους στο μεγάλο νησί του. Έτσι ώστε, όταν του

Πήλινος Στρατός

περιοχή: Σιάν, Κϊνα
απόσπασμα: Σεραφείμ Φυντανίδης, Απόδραση σε Τέσσερις Ηπείρους (1987)

πηγή

Ένα ηλιόλουστο πρωινό του Μάρτη του 1974, μερικοί αγρότες της κομούνας του Γιαντσάι στην επαρχία Λιντόνγκ του Σααντσί - τότε υπήρχαν ακόμα κομούνες -, καθώς έσκαβαν για ν' ανοίξουν ένα πηγάδι, είδαν μέσα από τη γη να τους κοιτάζουν κάτι περίεργα πλάσματα. Ήταν στρατιώτες με πλήρη πολεμική εξάρτυση, με άλογα και άρματα, σε θέση μάχης.

Η Μητρόπολη των Λατρευτών του Πυρός

περιοχή: Μπακού, Αζερμπαϊτζάν
απόσπασμα: Ιούλιος Βερν - 'Clausius Bombarnac' (1893)
ελλ. έκδοση: Από τον Καύκασο στο Πεκίνο
μετάφραση-διασκευή: Νίκος Καζαντζάκης

πηγή

   Είμαι στο Μπακού. Έχω μισή μέρα καιρό να δω το Μπακού, και δε θα χάσω μήτε μιαν ώρα, αφού η τύχη μ' έφερε στην περίφημη αυτή πολιτεία [...].
   Ίσως το όνομα αυτό να μη διεγείρει καθόλου την περιέργεια των αναγνωστών μου. Μα, ίσως πάλι η φαντασία τους ν' ανάψει, αν τους πω πως το Μπακού είναι η πόλη των Πάρσων, η μητρόπολη των λατρευτών του πυρός!

Τα Αγάλματα της Μόσχας

περιοχή: Μόσχα, Ρωσία
απόσπασμα: Σεραφείμ Φυντανίδης, Απόδραση σε Τέσσερις Ηπείρους (2001)

πηγή

   […] Ακριβώς απέναντι από τον τσάρο Πέτρο, στην αριστερή όχθη του Μόσκοβα, υπάρχει ένα πάρκο μπροστά από το κτήριο της Ένωσης Καλλιτεχνών, που στέγαζε, από τα χρόνια της ΕΣΣΔ, τις εκθέσεις γλυπτών και ζωγράφων, πιστών στη σοσιαλιστική αντίληψη περί τέχνης. Εκεί λοιπόν, σ' αυτό το πάρκο, έχει τώρα δημιουργηθεί μια παράξενη υπαίθρια έκθεση γλυπτών. Είναι ανδριάντες, προτομές και σύμβολα της πάλαι ποτέ Σοβιετικής Ένωσης και Ιστορίας.

Συνταξιδιώτες

περιοχή: Από Οδησσό προς Κίεβο, Ουκρανία
απόσπασμα: Νίκος Καζαντζάκης, Ταξιδεύοντας - Ρουσία (1930)

πηγή

   Νύχτα, έβρεχε, το τρένο ξεκίνησε. Απέναντί μου κάθουνταν ένας μεσόκοπος, εργατικά ντυμένος — μπλούζα με πέτσινη ζώνη, αψηλά χοντρά υποδήματα, ξουρισμένο κεφάλι. Πιάσαμε γνώρα· ήταν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κίεβου. Μιλήσαμε για τη Ρουσία και την Ελλάδα. Αυτός

Τελετή του Τσαγιού

περιοχή: Τόκιο, Ιαπωνία
απόσπασμα: Νίκος Καζαντζάκης, Ο Βραχόκηπος (1936)

πηγή

Κοιτάζω γύρω μου· ένας μικρός-μικρός κήπος, υγρός και χλιαρός· ένα πέτρινο φανάρι που τό' χει σφιχταγκαλιάσει ο κισσός· ένα γέρικο, μικροσκοπικό ξυλογέφυρο, και το πράσινο νερό που κυλάει μουρμουρίζοντας σιγανά· τρεις ανθισμένες κερασιές, δαμασμένες από πιτήδειο κι υπομονετικό χέρι, σκύβουν σαν ιτιές πάνω από ένα νερόλακκο γεμάτο ίσκιους.

   Και μέσα-μέσα στον κήπο, ο μικρός ναός τσα-νο-γιου, της τελετής του τσαγιού.

Προσκύνημα στη Φτώχεια

περιοχή: Ασίζη, Ούμπρια, Ιταλία
απόσπασμα: Νίκος Καζαντζάκης, Ταξιδεύοντας - Ιταλία (1926)

πηγή

Η πρώτη μορφή που με περίμενε στη φασιστικήν Ιταλία ήταν γιομάτη ταπεινοσύνη κι αγάπη· ο Άγιος Φραγκίσκος της Ασίζης. Είχα φύγει βιαστικά από την Ισπανία για να βρε­θώ στη μεγάλη επέτειο της έβδομης εκατονταετηρίδας του. Ο Μουσολίνι ανακήρυξε τη μέρα αυτή εθνική γιορτή, ο αφοσιω­μένος της φτώχειας, της υπακοής και της παρθενίας κατατάχτηκε στα μαύρα πουκάμισα, δημοσιογράφοι και φιλόσοφοι ανάλαβαν ν' ανακαλύψουν φραγκισκανικές αρετές στα νέα φα­σιστικά τάγματα.

   Χιλιάδες άντρες και γυναίκες ανέβαιναν πεζοί κι άλλοι με αυτοκίνητα και

Γιατί όχι; Αφού είμαι Έλληνας.

περιοχή: Τασκένδη, Ουζμπεκιστάν
απόσπασμα: Σεραφείμ Φυντανίδης, Απόδραση σε Τέσσερις Ηπείρους (1982)

πηγή

   Είναι ένα από τα μεγαλεία αυτού του λαού να μπορεί να επιβιώνει, να προκόβει και να διατηρεί την ελληνικότητά του σε όποιο μέρος της Γης κι αν βρίσκεται.

   Καθώς μπαίνουμε στο ταξί για να πάμε στο αεροδρόμιο, ο ταξιτζής  απαντάει ελληνικά στην «καλημέρα» που από συνήθεια του λέμε:

— Έλληνας κι εσύ;

— Έλληνας, απαντάει. Περίεργο σας φαίνεται;

Το Τολέδο στην Καταιγίδα

περιοχή: Τολέδο, Καστίλλη-Λα Μάντσα, Ισπανία
απόσπασμα: Νίκος Καζαντζάκης, Ταξιδεύοντας - Ισπανία (1926)

πηγή

   Το Τολέδο το είχα στο νου μου όπως το είχε ζωγραφίσει ο Γκρέκο μέσα στην καταιγίδα: Αψηλό, ασκητικό, μαστιζόμενο από λάμψεις απότομες, κι η σαΐτα της περίφημης γοτθικής του Μητρόπολης, η σαΐτα της ψυχής του

Μια Καρδιά Ορθή

περιοχή: Πυραμίδες της Γκίζας, Αίγυπτος
απόσπασμα: Νίκος Καζαντζάκης, Ταξιδεύοντας - Αίγυπτος (1927)

πηγή

   Είναι μια καρδιά ορθή, σαν έρθει η ώρα της ! Τέτοια μου αποκαλύφτηκε η Σφίγγα, όταν, λίγο πιο πέρα από τις πυραμίδες, την αντίκρισα σήμερα για πρώτη φορά.
   Πελεκημένη σε κίτρινο βράχο, τεράστια, ανασηκώνει το κεφάλι πάνου από την άμμο, κατά την ανατολή, με αγωνία, σα να μάχεται να διακρίνει, πρώτη αυτή, τον ήλιο. Χτες είχε πεθάνει και κατέβηκε στη σκιά, και σήμερα τον προσδοκά ν' αναστηθεί, ν' ανασηκωθεί παντοδύναμος από τη Λιβυκήν έρημο και να ζεστάνει τις καρδιές των φυτών και των ανθρώπων.

Απαγορεύεται το Σκαρφάλωμα

περιοχή: Πυραμίδες της Γκίζας, Αίγυπτος
απόσπασμα: Νίκος Καζαντζάκης, Ταξιδεύοντας - Αίγυπτος (1927)

πηγή

   Ένας όμιλος Αμερικάνοι στοιχημάτισε μ' ένα φελάχο. Αν ανεβεί και κατεβεί τη μεγάλη πυραμίδα σε έξι λεφτά, θα του δώσουν μισή λίρα. Ο δυστυχής φελάχος, λιγνός, πεινασμένος, ορμά και σκαρφαλώνει απελπισμένα τους μεγάλους ογκόλιθους, πότε φαίνεται να πηδά, πότε να εξαφανίζεται, φτάνει τέλος στην κορφή, και χύνεται πάλι ευθύς κάτου κατρακυλώντας και κατεβαίνει.

Σύνοδος Κορυφής

περιοχή: κορυφή Αγ. Αικατερίνη, Όρος Σινά, Αίγυπτος
απόσπασμα: Νίκος Καζαντζάκης, Ταξιδεύοντας - Σινά (1927)

πηγή

   Καθόμαστε στην υψηλότερη κορυφή της σιναΐτικης οροσειράς, στο εκκλησάκι της Αγίας Αικατερίνης (2646 μέτρα). Μαζί μας σήμερα είναι κι ο πάτερ Μωυσής.
   Ήλιος λαμπρός, κάτω, έως την άκρη του ματιού, όλη η Πετραία Αραβία αχνίζει.
   Ο πάτερ Μωυσής—λιγνός, κοντός, ευλύγιστος Καρπενησιώτης—είναι εδώ κυρίαρχος. Αυτός έκαμε το δρόμο ως την κορυφή, αυτός στερέωσε το μικρό αυτό εκκλησάκι, που καθόμαστε τώρα στα πεζούλια του, αυτός επιμελείται το μικρό ξενώνα, έφερε παπλώματα, κάρβουνα, τροφές, εικονίσματα, ρακή.
   Βράζει το φαΐ, ψήνουνται στη θράκα δυο πέρδικες που σκοτώσαμε στο δρόμο, ο αγαπημένος μας Βεδουίνος, ο Φεράγγης, σκύβει, συμπαίνει τη φωτιά, το λιγνό του σώμα τινάζεται λυγερό, δυνατό, νεαρότατο. Ο Καλμούχος σημαδεύει σ' ένα κομμάτι χαρτί τις γραμμές των βουνών, κι από πάνω του, τυλιμένος σε μιαν πατανία, σκύβει με απληστία ο Παχώμιος και κοιτάζει.
   Αρχίζουν και μυρίζουν οι πέρδικες, στριγμωνόμαστε στο πεζούλι, περιμένουμε. Κρύο και πείνα και χαρά μεγάλη.

Ο Μέγας Ίσκιος

περιοχή: Κάστρο Κυλλήνης, Ηλεία, Ελλάδα
απόσπασμα: Νίκος Καζαντζάκης, Ταξιδεύοντας - Μοριάς (1937)

πηγή

Κατέβηκα στη θάλασσα, στο αιώνιο στοιχείο της Ελλάδας, κολύμπησα, ξάπλωσα στις πέτρες, άκουγα μακριά το βουητό του ανθρώπινου κοπαδιού και κοίταζα πέρα κατά τη Ζάκυνθο, πιο πέρα ακόμα, κατά τη μυστική πατρίδα μας, την Ιθάκη.

Αέτωμα Κενταυρομαχίας

περιοχή: Αρχαία Ολυμπία, Ηλεία, Ελλάδα
απόσπασμα: Νίκος Καζαντζάκης, Ταξιδεύοντας - Μοριάς (1937)

πηγή

   Ανεβαίνω το μικρό λόφο του Μουσείου, βιάζουμαι να δω τα δυο εξαίσια αετώματα που απόμειναν και τους άθλους του Ηρακλή και τον Ερμή του Πραξιτέλη. Βιάζουμαι, σα να φοβούμαι πως θα έχουν και τ' απομεινάρια αυτά καταπιωθή από το χώμα. Θαρρείς κι ο υψηλός μόχθος του ανθρώπου παραβαίνει, τους απάνθρωπους αιώνιους νόμους. Η ζωή μας κι η προσπάθειά μας έτσι αποκτούν ηρωική τραγική ένταση. Δεν έχουμε παρά μια μονάχα στιγμή στη διάθεσή μας· ας κάμουμε τη στιγμήν αυτή αιωνιότητα· άλλη αθανασία δεν υπάρχει.